Biz buyuduk ve kirlendi dunya

Kac zamandir kafamda dolanip duruyor, bizden kucuk jenerasyonlari anlayamiyorum artik, yaslaniyormuyum?

Bizim ergenlik yillarimiza tekabul eden zamanlarda (ki yaklasik 15 yil kadar oncesi oluyor) herkes gibi bende sikayet ederdim ailem beni anlamiyor, hayatimi yasamak istiyorum, ozgur olmak istiyorum diye. “bir 18 olayim…” ile baslayan cumleler kurardim her firsatta, ergenlik iste, bilemiyor insan o zaman buyumenin matah bir sey olmadigini. Inadina tokat gibi patladi suratimda 18 oldugum, yillar boyu tum aile bir arada en az 20-25 kisiyle dogum gunu kutlayan ben 18’ime girdigim gun yapayalnizdim universite sehrimde, derslerden gidemedim memlekete, aglayarak ve yapayalniz kutladigim ilk dogumgunumdu…

Iste oyle ogrendim buyumenin gercek anlamini yada 18 olmanin birsey olmadigini. Kaldi ki 18 yasina girince sihirli degnek degmiscesine puf diye birseyler degismiyor hayatta, sen yine ayni sen olarak uyaniyorsun yeni gune, buyuyup olgunlasmak cok daha fazla zaman aliyor. Esas buyumenin kendine ve hayatina sahip cikabilmek, hayatin yukunu omuzlamak ve sorumluluk almak oldugunu ogreniyorsun zamanla.

Simdi cevredeki genclere bakinca farkediyorum ki yasli amca teyzeler gibi hep onaylamayan elestirel sozcukler dokuluyor agzimdan, hemen akabinde de diyorum “bizde boyleydik bir zamanlar, ne delilikler yaptik onemli zannettigimiz” (bkz: kuyruk birakmak). Bir yanim yok haksizlik etme diyor, diger yanimda yok yok biz bu kadar beter degildik diyor, degildik degil mi?

Biz daha saftik bir kere, oyle telefondu internetti bilmezdik. Evde telsiz telefon bile yoktu o zamanlar, kablolu telefonla yapacagimiz en kotu hareket 900’lu hatlari aramak olurdu (burda yapilmisi var-ama valla falciyi aramistim oyle kari kiz hattini napayim ben). Teknolojiden bu kadar sapitmamistik,telefon internete bu kadar bagimli degildik, bu kadar herseyi bilmiyorduk ve dolayisiyla “herseyi ben bilirim” havamizin bile sinirlari vardi. Henuz cocuklugumuzu kaybetmemistik yani.

Bu kadar cenemiz otmezdi mesela, asi olsak bile anne babadan, konu komsudan korkardik. Komsularin komsu cocuklarina kizma hakkinin oldugu son zamanlarin cocuklariymisiz goruyorum ki. Tek suclu teknoloji degil yani, simdiki ebeveynlerde terbiyesiz ve simarik yetistiriyor cocuklari bence. Saygi sevgi agirlikli bir nesil yerine bencil bir nesil yetisiyor.

Iste bence olay bu noktada basliyor, soyle bir bakinca zamane cocuklarindaki en buyuk eksikligin “sorumluluk” oldugunu goruyorum ben kendimce. Teknolojinin etinden ve sutunden faydalanarak bircok seyi kolaylikla halledebildikleri icin, teknolojiyle halledemedikleri seyleri de aileler onlarin adina yaptigi icin rahatlar ve sorumsuzlar. Hersey oylesine rahat ve kolay ki onlar icin, bir sey icin emek harcamanin ne demek oldugunu bilmiyorlar. Emek harcamayinca da kiymet bilmiyorlar dogal olarak, sonucta gelir gecer heveslerle herseyi cabucak tuketiyorlar. Hatta artik gunumuz evlilikleri bile cabuk tuketilmiyor mu? Sirf bu anlayis yuzunden.

Nerden cikti simdi bunlar diyorsunuz… Insanin ergen bir kardesi olunca daha da cok sorguluyor zannedersem. Son zamanlarda onun gelismesine bakarak sorguluyorum bircok seyi. En son ornegi okul ve sinavlarin bitmesi ile gelisen olaylar. Biz (Singapur tarafi olarak) butun yaz boyunca evde oturmasinin anlamsiz olacagini, birseyler yapmasini, bir isin ucundan tutmasini, hatta gidip bir yerlerde calisip dunya kac bucakmis ucundan bir bakmasini tavsiye ettik. Hani en azindan bircok kurulusun genclik kollari var insanlara iyi guzel birseyler yapmaya, yardim etmeye calisan, onlara katilsin hem oyalanir hem birseyler ogrenir… Yok olmadi, nedenini nicinini sormayin, yada tahmin edin kendinizce cunku bu yaziya zaten kucuk kardes yeterince kizacak…

En son olarak bir onceki yazimda bahsettigim yardim sitesinin linkini verdim ona, hani evden cikmamakta inat ediyor bari bilgisayarin basinda hayirli birsey icin vakit gecirsin diye. Bir sonraki gorusmemizde sordum baktin mi siteye diye ne dese begenirsiniz “baktim benim okuyacagim gibi kitap yok orda”… Durun daha bir detayli aciklayayim, bizimki zannetmis ki kendisi icin okuyacak kitaplari da iyi vakit gecirecek! Fesubhanallah… Gormeyenlere yardim etmek aklinin ucundan bile gecmemis bizimkinin. Iste bahsettigim yeni nesil sorunsali bu; ben merkezciler, hemde cok fazla. Hep birileri onlar icin biseyler yaptigi icin onlarin birine bisey yapma gibi bir niyeti yok, istegide yok, meraki da. Dunyanin farkinda degiller, anne babalar onlari besleyip baktikca sorun yok, istediklerini aldiklari muddetce iyi, istekler olmazsa anne baba “tu kaka”. Duyarsizlar fazlaca. Dunyanin bir yerlerinde bile degil, ayni ulkede ayni sehirde baska cocuklar acliktan sefaletten surunuyor bunlar ipod larina hangi sarkiyi yuklesem diye dusunurken.

Velhasil canim SIKKIN yine, tabii ki cocuklara ve genclere en iyisini vermek istiyor insanlar, cocugum olmadigi halde kardesim herseyin iyisine guzeline sahip olsun diye istiyorum, ben simartiyorum en basta. Ama isteklerini yerine getirirken sorumluluk vermeyi de unutmamak lazim, onlari kolaya hazira alistirmamak lazim bunu goruyorum artik iyice. Insan olmanin gereklerini ogretmek lazim, yasamanin sadece tuketmek degil, baskalarinin da yasam haklarina saygi gostermek oldugunu anlatmak lazim…

Ama nasil? Bilmiyorum simdilik, bulacagim en kisa zamanda…

Gunlerdir aklimdan cikmiyor bir blogda okudugum cumleler (hangi blog hatirlamiyorum kusura bakilmasin), fakirligin dizboyu oldugu bir evden, bir gencin agzindan dokulen cumleler;

“Anne zaten ayakkabimin alti delikti corabima bari camasir suyu dokmeseydin”

Sozcuklerim bitiyor…
A.